محمدجواد لاریجانی در کارگاه تخصصی “عدالت نوجوانان” که با مشارکت ایران و سوئیس در دانشکده‌ی روابط بین‌الملل وزارت امور خارجه برگزار شد، گفت: اولین مسئله‌ی ما نه تنها در مورد گفت‌وگوهای حقوق بشری بلکه درباره‌ی همه‌ی گفت‌وگوهایی که به سیستم‌های ارزشی جوامع برخورد می‌کند این است که چقدر باید امیدوار باشیم؟ چه انتظاراتی از این گفت‌وگوها داریم؟ تجربه‌ی گفت‌وگوهای جمهوری اسلامی ایران با سایر کشورها چگونه است؟ ما در ۳۰ سال گذشته تجربه‌ی این گفت‌وگوها را زیاد داشته‌ایم.

وی با بیان اینکه اگر واقع‌بین باشیم باید با نوعی ناکامی به این گفت‌وگوها نگاه کنیم، افزود: بخصوص وقتی با کشورهای به اصطلاح غربی صحبت می‌کنیم عمدتا گفت‌وگوهای موفقی نداریم. البته این ناکامی بین این کشورها و سایر دول و بخصوص دنیای اسلام نیز مشهود است.

دبیر ستاد حقوق بشر و مشاور امور بین‌الملل رییس قوه‌ی قضاییه، با بیان اینکه در برخورد با بزهکاری نوجوانان ما و دنیا روی محورهای اصلی اختلاف‌نظر نداریم، اظهار کرد: اختلاف‌نظر روی این است که اگر افراد زیر ۱۸ سال مرتکب جرایم بزرگ شده باشند، سنگین‌ترین مجازات را به آنها بدهیم یا ندهیم.

لاریجانی عنوان کرد: ما روی مسئله‌ی زندان‌ها، مجازات جایگزین، تادیب، تعلیم، برخورد قاضی با نوجوان بزهکار و نحوه‌ی بازجویی نظرات همگرایی داریم.

وی خاطرنشان کرد: اخیرا موضوع سکینه محمدی مطرح شد که در دادگاه به تشخیص قاضی به قتل همسر و عمل خلاف متهم شده است و سنگین‌ترین مجازات برای او صادر شده است و ما دیدیم که موضع‌گیری‌های فراوانی در کشورهای غربی نسبت به این موضوع انجام شد. اینجاست که این سوال مطرح می‌شود چرا چنین است؟

وی در ادامه گفت: حتما نامه‌ی شاعرانه‌ی سارکوزی را دیدید که مدعی بود این متهم قربانی یک عشق سوزان و لطیف شده است یا برلوسکونی یا چند تن از وزرایش و خانم اشتون در اروپا موضع‌گیری تندی کردند. به همین دلیل در عین اینکه باید نسبت به این گفت‌وگوها امیدوار باشیم باید واقع‌بین هم باشیم.

دبیر ستاد حقوق بشر و مشاور امور بین‌الملل رییس قوه‌ی قضاییه، در ادامه به وجود برخی پیش‌فرض‌ها در کشورهای غربی اشاره کرد و گفت: پیش‌فرض اول‌شان این است که تجربه‌ی امروزین غرب که مبتنی بر نظام لیبرال سکولار دموکراسی است بهترین تجربه است. پیش‌فرض دوم این است که دنیا را باید با همین معیار اندازه‌گیری کرد و پیش‌فرض سوم این است که بهبود و پیشرفت در شرایط باید با همین‌ها انجام شود. اینها پیش‌فرض‌هایی است که گفت‌وگوها را در مسائل مهم ناکام می‌کند.

وی در ادامه به پیشنهاد برخی موضوعات پرداخت که می‌تواند مبنای گفت‌وگو درباره‌ی مسائل کودکان و نوجوانان باشد و خاطر نشان کرد: حتی در موضوعی که بیشترین تقابل را با یکدیگر داریم می‌توانیم گفت‌وگوی حرفه‌ای و تخصصی داشته باشیم.

لاریجانی گفت: در نظام جمهوری اسلامی ایران ما سیستم قضایی نسبتا پیچیده و نسبتا دقیق نسبت به کشورهای جهان اسلام و در حال توسعه و پیشرفت داریم. قوانین ما در حال بازنگری است منتها این بازنگری در جهت نزدیک کردن ما به یک نظام سکولار و لیبرال نیست.

دبیر ستاد حقوق بشر و مشاور امور بین‌الملل رییس قوه‌ی قضاییه، با بیان اینکه سیستم بازنگری ما در قوانین بر این اساس است که عقلانیت اسلامی را دقیق‌تر و موثرتر پیاده کنیم، خاطر نشان کرد: ما نمی‌گوییم تنبیه سخت، بازدارنده است. تنبیه همراه با سایر فعالیت‌هاست که می‌تواند جرم را کاهش دهد.

وی با بیان اینکه امروز بالای ۷۰ درصد اعدام‌ها در کشور ما مربوط به مواد مخدر است، اظهار کرد: ما در مورد مبارزه با مواد مخدر دو راهکار بیشتر نداریم یا باید اجازه دهیم این مواد به کشورهای اروپایی برود یا باید ما و کشورهای غربی با آن مبارزه کنیم.

لاریجانی در ادامه گفت: یک راه این است که با خود دلال‌ها کنار بیاییم و بگوییم از ایران رد شوید و داخل ایران رسوب نکنید. این کاری است که ترکیه می‌کند. اگر این کار را بکنیم تعداد اعدام‌های ما ۷۰ درصد پایین می‌آید اما در مجمع تشخیص مصلحت نظام ظاهرا تشدید مجازات را برای این جرم درخواست کرده‌اند که به نظر من مجازات بیشتر ما را موفق نمی‌کند. باید قوانین را به سمت بالا رفتن تاثیر تنبیه کنیم.

دبیر ستاد حقوق بشر و مشاور امور بین‌الملل رییس قوه‌ی قضاییه، در ادامه با تاکید بر اصل تناسب جرم و مجازات، عنوان کرد: ما در بهبود قوانین به تجربه‌ی سایر کشورها با علاقه نگاه می‌کنیم. در خود قانون اساسی محصول انقلاب اسلامی نیز از قانون اساسی آمریکا و فرانسه استفاده شده است و اصل تفکیک قوا در آن آمده است. در واقع ما سیستم اسلامی را در یک اتاق در بسته توسعه نمی‌دهیم.

وی در پایان گفت: ایران یک تجربه‌ی زنده برای ایجاد یک دموکراسی اسلامی با توجه به تجربه‌ی سایر کشورهاست که بخشی از آن به دلیل تلقی ما از اسلام است. اسلام برای ما مبتنی بر عقل است و همین موضوع سبب شده یک نظام بالنده داشته باشیم و به تجربه‌ی سایر ملل نیز توجه کنیم