اولین جلسه از سلسله مباحث اخلاقی رییس دیوان عالی، صبح روز چهارشنبه در محل سالن هیات عمومی دیوان عالی کشور برگزار شد.

 آیت‌الله محسنی گرکانی در این جلسه با قرائت حدیث شریف نبوی “انما العلم ثلا ثه آیه محکمه و فریضه عادله و سنه قائمه و ما خلا هن فهو فضل” گفت: بحمدالله امروز که در راس قوه قضاییه روحانیت معظم و معززی همچون آیت‌الله آملی لاریجانی قرار دارد، جامعه قضات و کارکنان دستگاه قضایی متخلق به اخلاق اسلامی هستند. لکن از آنجا که مسئله اخلاق اسلامی و فرهنگ سازی از آن دسته مسائلی است که نیاز مستمر به یادآوری و ذکر دارد و از آنجا که شیطان همیشه در حال وسوسه است همه ما و جامعه نیازمند پند و نصیحت و مراقبت و تذکر دایمی هستیم.خداوند نیز در قرآن کریم به پیامبر دستور ذکر و تذکر دائمی داده‌اند “و ذکّر فانّ الذّکری تنفع المومنین”.

وی ادامه داد: طبق حدیث شریفی که اشاره شد و با توجه به اینکه (انَّما) از ادات حصر است، علم، منحصراً در این سه بخش قرار دارد و دارای سه پایه است. بخش اول “آیه محکمه” که مقصود از آن، اصول عقاید است و این پایه اصلی انسان سازی در اسلام است و همه مسلمانان باید با عقل و دلیل و برهان، اصول دین خود را استدلال کرده و درک وفهم کنند.

آیت‌الله محسنی گرکانی تاکید کرد: بخش دوم ” فریضه عادله ” که مراد از آن فروعات دین و احکام اسلامی است که اعم از نماز و روزه و خمس و … است و بخش سوم که “سنه قائمه” است. سنت به معنی خوی، رفتار، گفتار و روش انسان در مسیر زندگانی اش است هر انسان در طول زندگی، ‌روش و فرهنگی دارد و اسلام می خواهد و دستور می دهد که این روش و منش برپایه آموزه های دین استوار باشد.

وی خاطرنشان کرد: زیربنای کارهای انسان، اخلاق است و تاکید بر فرهنگ سازی و متعالی کردن اخلاق و فرهنگ اسلامی، در حقیقت به معنی ساختن باطن افراد است. باید صفات عالی و اخلاق کریمه در وجود انسان روز به روز تعالی و ترقی پیدا کند و بروز و ظهورپیدا کند تا رذایل بطور کلی از وجود انسان دور شود.

رییس دیوان عالی کشور افزود: خداوند در قرآن پیامبر را صاحب “خلق عظیم “معرفی می‌کند خلق به معنی خوی و روش و گفتار انسان است و جمع آن اخلاق است و موضوع علم اخلاق انسان است.

وی گفت: ابن سینا که از حکمای بزرگ اسلامی است علم اخلاق را به سه بخش علم اخلاق شخصی، ‌علم اخلاق اجتماعی و علم اخلاق سیاسی تقسیم می کند.